ሰው የሚያጣምመው መሬት

ክፍል ሁለት

click here for pdf

ወደ ሚስትሪ ፕሎት ቤት ለመግባት ሠላሳ ሜትር የማይሞላ ዳገት አለው፡፡ ያንን ዳገት ከመውጣት በአንድ ፊት የግሼንን ዳገት መውጣት ይሻላል፡፡ አንዳች ነገር ወደ ኋላ ይገፋችኋል፡፡ ገባን እንደምንም፡፡

ፊዚክስ ደኅና ሰንብች፣ የመሬት ስበት ደኅና ሁኚ ማለት እዚህ ነው፡፡

ቤቱ በ17 ዲግሪ ተጣምሞ ታዩታላችሁ፡፡ አስጎብኚዋም፡፡«ይሄ ቤት ተጣምሟል ወይስ አልተጣመመም» ብላ ጠየቀችን፡፡ «የሞኝ ጥያቄ፡፡ ፈረንጅ ደግሞ ተጃጅሎ ያጃጅላል» አልኩ በልቤ፡፡ ሁላችንም እያየሺው በሚል ስሜት መለስን፡፡ ከኪሷ የውኃ ልክ መለኪያውን አነሣችና ወለሉ ላይ አስቀመጠችው፡፡ መለኪያው ቤቱ በደልዳላ መሬት ላይ ማረፉን ያረጋግጣል፡፡ በዓይኔ ነው፣ በሕልሜ ወይስ በቴሌቭዥን አለ ያገሬ ሰው፡፡ «በዓይኔ በብረቱ» እያሉ መመስከር ሊቀር ነው ማለት ነው አልኩ፡፡ ጠጋ ብዬ አየሁት፡፡ ቤቱ አልተጣመመም፡፡ ግድግዳውም 90 ዲግሪ ነው፡፡

ታድያ ማነው የተጣመመው? አልኩና ጠየቅኩ፡፡ ለካስ ሁላችንም እንዲያ እንላለን መሰል አስጎብኚዋ ምሥጢሩን አፍረጠረጠችው፡፡ «እዚህ 150 ጫማ ዲያሜትር ክልል የገባ ሰው ሁሉ በ17 ዲግሪ ይጣመማል፡፡ ቅድምም ቁመታችሁ ያጠረው እናንተ ስለምትጣመሙ ነው» ብላን ዕርፍ፡፡ የሌሎቹን እንጃ እንጂ እኔ የሀገሬ ጠማማ ፎቅ ትዝ አለኝ፡፡ መሬቱ ትክክል ነው፡፡ ነገር ግን ወደታች የሚስባችሁ ነገር አለ፡፡ ከላይ ወደታች ዓይነት ይገፋችኋል፡፡

በመስኮቱ በኩል አንድ ጣውላ አወጣች፡፡ መስኮቱ ታችኛው ደፍ ላይ አኖረችው፡፡ ስናየው ከውጭ ያለው ከፍ፣ ከውስጥ ያለው ዝቅ ብሏል፡፡ ስትለካው ግን የውኃ ልኩ ትክክል ነው፡፡ ከፍም ዝቅም ያለ የለውም፡፡ በጣውላው የውጭው ጫፍ ላይ አንዲት የከረምቡላ ኳስ አስቀመጠችበትና ወደታች ገፋችው፡፡

ይቺ ናት የመሬት ስበት፤

እንዴ፤ ኳሷ ተመልሳ ማንም ሳይነካት ወደ ላይ መጣች፡፡ ደግማ በመከራ ወደታች ገፋቻት፡፡ አሁንም ተመልሳ ወደ ላይ መጣች፡፡ ይባስ ብላ ኳሷን ከታችኛው ቦታ አስቀመጠቻት፡፡ ማንም ሳይነካት እየተንከባለለች ወደ ላይ መጣች፡፡ እንዴት? ማንም አይመልሰውም፡፡ አንዷ ጎብኚ ቻፕስቲኳን አወጣችና ከጣውላው ሥር አደረገችው፡፡ እየተሽከረከረ ወደላይ ወጣላችሁ፡፡ ጉድ በል ጎንደር ማለት ይሄኔ ነው፡፡

ከጎኗ ከነበረው ኮዳ ውኃ አወጣችና አስጎብኚዋ ጠጣች፡፡ ከዚያ ውኃውን ከታችኛው የጣውላው ክፍል ላይ አፈሰሰችው፡፡ «ውኃውን የጠጣሁት ምንም ዓይነት ሌላ ኬሚካል እንደሌለው ላሳውቃችሁ ነው» አለችን፡፡ ይግረማችሁ ብሎ ማንም ሳይነካው ውኃ ሽቅብ ፈሰሰ፡፡ ማመን አልቻልኩምና ተጠግቼ እንደገና አየሁት፡፡ ውኃው ያለምንም መሳቢያ ከታች ወደላይ ኮለል ብሎ ይወርዳል፡፡ ብትሞቱ ውኃውን ወደታች እንዲፈስ ማድረግ አትችሉም፡፡

ውኃ ሺቅብ ላይወጣ

ልጅነቴ ናፈቀኝ ተመልሶ ላይመጣ
የሚለው የሀገሬ ዘፈን ትዝ አለኝ፡፡ አልሰሜን ግባ በሉት ማለት አሁን ነው፡፡
ገባን ወደ ቤቱ፡፡ ቤቱ እያንደረደረ ወደ አንድ በኩል ስለሚወስድ መደገፊያ ተሠርቶለታል፡፡

ከቤቱ አንድ ማዕዘን ፔንዱለም ተሰቅሏል፡፡ ለካችው የፔንዱለሙን አለመጣመም፡፡ ውኃ ልክ ዜሮ ላይ ነው፡፡ እኛ ስንማር ፔንዱለምን በአንድ በኩል ስትገፉት በተመሳሳይ ርቀት ወደ ተቃራኒው አቅጣጫ ይወረወራል፡፡ አስጎብኚዋ ወረወረችው፡፡ ወይ ፍንክች የአባ ቢላ ልጅ፡፡ ተመልሶ የነበረበት ሄዶ ቀጥ፡፡ አሁንም ስትገፋው፣ ተመልሶ የነበረበት ቀጥ፡፡ ወደ ተቃራኒው አቅጣጫ ቢሞት አይጓዝም፡፡ መልሶ በወዲያኛው አቅጣጫ ለመውሰድ እርሱን ከመግፋት ግሬደር መግፋት ይቀላል፡፡ ለምን? አይታወቅም፡፡

በዚህ ስንገረም እዚያው ፔንዱለሙ አጠገብ የተሠራ ጠረጲዛ ላይ እንጣጥ ብላ ወጣች፡፡ እኛ ሀገር ብትሆኚ እንደ ዛፍ ቆራጩ «ጦጢት ትባይ ነበር» አልኩ በልቤ፡፡ ፊቷን ወደኛ ዞራ በአርባ አምስት ዲግሪ ዘንበል አለች፡፡ የምትወድቅ መስሏት አንዷ ጎብኚ ልትደግፋት ነበር፡፡ ግን ምንም ዓይነት የመሬት ስበት የለም፡፡ ሌሎችም እየወጡ ሞከሩት፡፡ በአርባ አምስት ዲግሪ አዘንብለው ምንም ሊወድቁ አልቻሉም፡፡ እጃቸውን ለቅቀው፤ ግራና ቀኝ ዘርግተው እንደሚበርሩ መስለው ተጋደሙ፡፡ መውደቅ ግን የለም፡፡

ለምን? አትሉም፡፡ መልሱ መ/ መልስ የለም ብቻ ነው፡፡

በቤቱ አንድ ግድግዳ ተጠግቶ የተሠራ መሰላል ጋ ወሰደችን፡፡ መሰላሉ መያዣ የለውም፡፡ ከግድግዳው ጋር ተያይዞ የተገነባ ነው፡፡ ግድግዳውም መያዣ ቦታ የለውም፡፡ እርሷ ቂብ ቂብ እያለች መሰላሉ ላይ ምንም ግድግዳ ሳትደገፍ ወጣችና ቆመች፡፡ ወደ መሬት አዘንብላለች ግን አትወድቅም፡፡ አንዲት ከነፍሷ የተጣላች የፈረንጅ ልጅ እርሷም እንዳስጎብኚዋ ወጣች፡፡ በአፍጢሟ ተደፋች ስንል በአየር ላይ የተንሳፈፈች መስላ ተጋደመች፡፡ ሌሎቹም ምንም ሳይዙ ግድግዳውን በተጣበቀው መሰላል እየወጡ የተንሳፈፉ መስለው ተጋድመው ቆሙ፡፡ እኔ ግን አሁን አዞረኝ፡፡ ሁላችንምኮ ተጣመናል፡፡ አጠገባችሁ ያለውን ሰው ስታዩት ተጣምሞ ነው የምታዩት፡፡ አንዱ እግሩ ይረዝማል፣ ሌላኛው ያጥራል፡፡ በተለይ ረዥም ሰውን አለማየት ነው ተቀንጥሶ የሚወድቅ ይመስልላችኋል፡፡ እዚህ የመሬት ስበት ብሎ ነገር የለም፡፡

ከቤት ከመውጣታችን በፊት «አንድ ነገር ይቀራል» አለች አስጎብኚዋ፡፡ በመውጫው በር ጫፍ ላይ ሁለት የእጅ መያዣ ብረቶች አሉ፡፡ «እስኪ ፈቃደኛ ሰው እነርሱን ይዞ ይንጠልጠል» አለች፡፡ ቅዱስ ፈጠን ብሎ ተንጠለጠለ፡፡ ምን ሆነ? አትሉኝም፡፡ በዓይናችን እያየነው ወደ ግራው በኩል ተጣመመ፡፡ አስጎብኚዋ መጥታ እግሩን ወደ ታች ቀጥ አደረገችው፡፡ ስትለቀው ግን መልሶ ተጣመመ፡፡ እዚያ ተንጠልጥሎ ቀጥ ማለት የቻለ ሰው አልተገኘም፡፡ የሀገሬ ባሕታውያን ቢያዩት ኖሮ «ጠማማ ትውልድ» ይሉ ነበር፡፡

ከቤቱ ወጣን፡፡ ፊታችንን ወደ ቤቱ በር አዙረን ቆምን፡፡ ከፊት ለፊታችን አንድ በግንብ የተሠራ የአርማታ ወለል አለ፡፡ ረዥም ነው፡፡ እንደለመደችው ውኃ ልኩን አውጥታ ለካችው፡፡ ትክክል ቀጥ ያለ ወለል ነው፡፡ በየደረጃው ቁመት ያላቸው አራት ሰዎች መርጣ ደረደረቻቸው፡፡ ከቀኝ ወደ ግራ ከረዥም ወደ አጭር ተደርድረው ቆሙ፡፡ አየናቸው፡፡ እንደ አንደኛ ክፍል ሰልፍ በቁመት ተደርድረዋል፡፡ ተቀያየሩ አለች፡፡ አጭሩ በቀኝ፣ ረዥሙ በግራ ሆኑ፡፡ ቁመታቸው ግን እኩል ሆነ፡፡ ሌሎችም ሞከሩ፡፡ በስተቀኝ የሚቆመው ሰው ሁልጊዜ ቁመቱ ይረዝማል፡፡ ለምን? ማንም አያውቀውም፡፡

አሁን ልንጨርስ ነው፡፡

ሚስትሪ ፓርክ ውስጥ ወላድ እንስሳት መኖር አይችሉም፡፡ ወፎች አያርፉበትም፡፡ እዚያ ተሳስተው ካረፉ በሰከንዶች ተነሥተው ይፈተለካሉ፡፡ ማን እንደሚያባርራቸው መድኃኔ ዓለም ይወቀው፡፡ እዚያ ክልል የሚበቅሉት ዛፎች በሳይንቲስቶቹ ቋንቋ ሴቴ ዛፎች ብቻ ናቸው፡፡ ወንዴዎቹ አይበቅሉም፡፡ እንዲያውም አስጎብኚዋ «ሚስ ትሪስ» ናቸው ብላናለች፡፡ እዚያ ቦታ ኮምፓስ ሰሜንና ደቡብ መለየት አይችልም፡፡ እንደኔ ይዞርበታል፡፡ እጅግ የሚገርመው ደግሞ ዛፎቹ ሁሉ ቅርንጫፍ የሚያወጡት በአንድ በኩል ብቻ ነው፡፡ እዚያ ክልል ውስጥ እንጨት አያረጅም፡፡ የሚስትሪ ፕሎት ቤት ከተሠራ ሰባ ዓመት ሆኖታል፡፡ እንጨቱ ግን አሁንም አዲስ ነው፡፡ አጥሩ ከተሠራ 30 ዓመቱ ነው፡፡ እርሱ ግን አርጅቶ ሊወድቅ ደርሷል፡፡ ለምን? ማንም አይመልሰውም፡፡

ስወጣ እየገረመኝ ነበር፡፡ ዓለማችን እንዲህ ዕንቆቅልሻቸው ባልተፈታ ነገሮች ተሞልታለች፡፡ ሰው ብዙ የሠራ ግን የሚቀረው መሆኑን ዘወትር የሚነግሩት ነገሮች፡፡ ሰው ብዙ የሚያውቅ ግን ከእርሱ በላይ ነገሮችን ሁሉ የሚያውቅ ፈጣሪ እንዳለ የሚያሳዩት ነገሮች ሞልተዋል፡፡ ሰው በቁሙ ያውም በጤናው ሲጣመም ያየሁት እዚህ ነው፡፡ ያነሡትን ቪዲዮ ሲያሳዩኝማ እኔም ራሴ ተጣምሜ ነበር፡፡

ወጣን፡፡ እንዳዞረኝ፡፡ በሱቃቸው በኩል ስናልፍ ምን እንዳየሁ ታውቃላችሁ፡፡ «ወስፈንጠር» ይሸጣል፡፡ ይኼ እንኳን ልጅ ሆነን ወፍ ለመግደል ጠጠር የምናስፈነጥርበት ወስፈንጠር፡፡ ይሄ እንኳን በባላ እንጨት የምንሠራው፡፡ እርሱ፡፡ ስንት? አትሉም፡፡ አሥራ ሁለት ዶላር ይሸጣል፡፡ ምቱት እስኪ በአማርኛ፡፡ በብር ስንት ይሆናል፡፡

ጉድ አየሁ ዘንድሮ፡፡ ደኅና ክረሙ፡፡

ኦክላንድ፣ ካሊፎርንያ