ገዳመ አስቄጥስ (ካለፈው የቀጠለ)

መቼም አለማውቀን የመሰለ ደግ ነገር የለም፡፡ ዕንቅልፍ ለመተኛት፣ ሃሳብን ለመጣል፣ ከጨጓራ በሽታ ለመዳን እና ፀጉር ሳይነጭ እንዲኖር ለማድረግ ትልቁ መፍትሔ አለማወቅ ነው፡፡

ላላወቀ ሰው ሁሉም ነገር ሰላም ነው፡፡ ወንዞች ይፈስሳሉ፣ ነፋሳት ይነፍሳሉ፤ ፀሐይ ትወጣለች ፀሐይ ትገባለች፡፡ እርሱ ያለበት ዓለም «በዓለም አንደኛ በአፍሪካ ሁለተኛ ነው» እያለ ይጽናናል፡፡ የደረሰበትን ዕድገት የዕድገት ሁሉ መጨረሻ አድርጎ ይመጻደቃል፡፡

እኔ የአባ መቃርስን ገዳም ስጎበኝ እንዲህ እያሰብኩ ነበር፡፡ የዓባይ ነገር አንጀቴን ሲያቃጥለው ከረመ፡፡ እኛ ውኃ ዛሬ መጣ ነገ ሄደ ስንል ግብጾች በየመንገዱ የቀዘቀዘ ውኃ በነጻ ለመንገደኛ ያድላሉ፡፡

የአባ መቃርስ ገዳም 3000 ሄክታር መሬት ይሰፋል፡፡ ከዚህ መሬት ውስጥ 1500 ሄክታሩ በእርሻ የተሸፈነ ነው፡፡ ብርቱካን፣ ፓፓየ፣ ሙዝ፣ የወይራ ተክል፣ ቴምር፣ አቡካዶ፣ አፕል፣ የአዝርእት እህሎች አካባቢውን ገነት አስመስለውታል፡፡ ከገዳሙ ወጥተን ከአንድ ጉብታ ላይ ስንቆም የገዳሙን የእርሻ መሬት ለማየት ዓይናችንን አድማስ መለሰው፡፡

አይ ዋልድባ፣ አይ ደብረ ሊባኖስ፣ አይ ማኅበረ ሥላሴ፣ አይ ዳጋ፣ አይ ደቅ፣ ይህን አላያችሁ፡፡ በእናንተ ውስጥ ስንት ወንዞች እንዲሁ ይፈስሳሉ? ስንት የሚታረስ መሬት ተኝቶ ያድራል? የአባ መቃርስ መነኮሳት በረሃውን ገነት ማድረጋቸውን ያየ ሰው የኛ ገዳማት በችግር የሚሰቃዩበት ምክንያት ይጠፋዋል፡፡

የአባ መቃርስ ገዳም ላዕላይን ግብጽ በምግብ እህል ቀጥ አድርጎ ይዟል፡፡ የግብጽ መንግሥት በተደጋጋሚ ገዳሙን ሸልሟል፡፡ እያንዳንዱ በገዳሙ ውስጥ የሚገኙት 120 መነኮሳት እያንዳንዱን የልማት ሥራ በኃላፊነት ይመራሉ፡፡ ከሠላሳ ዓመታት በፊት ሃያ የነበሩት መነኮሳት ዛሬ 120 ደርሰዋል፡፡

ገዳሙ ከራሱ አልፎ እስከ 800 ለሚደርሱ ሰዎች የሥራ ዕድል ከፍቷል፡፡ በተለይም ትምህርት ቤቶች ሲዘጉ ከልዩ ልዩ ተቋማት የሚመጡ ተማሪዎች የኪስ ገንዘብ እየተከፈላቸው ገዳሙን በሥራ ሲያግዙ ይከርማሉ፡፡ ገዳሙ ለተማሪዎቹ ምግብ፣ ልብስ፣ ማደርያ እና ሙሉ የሕክምና ወጭ ይሸፍናል፡፡ ተማሪዎቹ ደግሞ ሙሉ ጊዜያቸውን ለመንፈሳዊ ትምህርት እና ለገዳማዊ ሥራ ያውላሉ፡፡ በዚያው ላይ ለትምህርት ወቅት የኑሮ ማገዣ የሚሆን ገንዘብ ለተማሪዎቹ ይከፈላል፡፡

ገዳሙ እርሻ ብቻ አይደለም ያለው፡፡ የከብት ርባታውን ለመጎብኘት እኛ በመኪና ነው የሄድነው፡፡ ከስፋቱ የተነሣ በእግር አይደረስበትም፡፡ እኛ ስንደርስ ሁለት መቶ ከብቶች ታልበው ሲመጡ ሌሎች ሁለት መቶ ከብቶች ደግሞ ለመታለብ እየወጡ ነበር፡፡ ገዳሙ ወተት፣ እርጎ እና ቅቤ ከግብጽ አልፎ ለሰሜን አፍሪካ እና ለጀርመን ያቀርባል፡፡

አስጎብኛችን ከከብቶቹ በረት አወጡንና ወደ አንድ ፋብሪካ ወደሚመስል ቦታ አስገቡን፡፡ የወተት ማቀናበርያ ፋብሪካ ነው፡፡ «እባካችሁ ቅመሱልን» አሉና እርጎውን አቀረቡልን፡፡ ምን ያስቆረጥማል ልበላችሁ? እናንተ ክፍት ቦታውን ሙሉት፡፡ በትንንሹ ታሽጎ ለገበያ ከሚቀርበው እርጎ ነበር ያቀረቡልን፡፡ ፋብሪካውን የሚመሩት መነኩሴ በሞያው የተመረቁ መሆናቸውን ነገሩን፡፡

አሁን ወደ በግ እርባታው እናምራ፡፡ ነጫጭ በጎች በረቱ ሞልተው ተኝተዋል፡፡ አስጎብኛችን፡፡ «ድምፅ አታሰሙ አሁን የእረፍታቸው ሰዓት ነው» አሉን፡፡ አቤት የገዳም በግ ታድሎ እዚያም ጸጥታ ይከበርለታል፡፡ የአዲስ አበባ በግ እርሱም ሲጮኽ እኛም ስንጮኽበት እንደምንውል ባዩ አልኩ በልቤ፡፡

ከዚያ ወጣንና ዶሮ እርባታው ውስጥ ገባን፡፡ የዶሮ ሥጋ እና ሽንቁላል በማቅረብ በሰሜን ግብጽ የአባ መቃርስን ገዳም የሚስተካከለው የለም ይባላል፡፡ የእርባታው ቦታ አንድ ስታድዮም ያክላል፡፡

ምን ይኼ ብቻ፡፡ መነኮሳቱ ፉድጓድ ቆፍረው በሰው ሠራሽ ኩሬ ዓሣ ያረባሉ፡፡ ጉብታው ላይ ሆነን በሩቅ ጎበኘነው፡፡ የጣና ገዳማት ይህንን እንኳን አላዩ፡፡ በመንፈሳዊ ቅናት ይቃጠሉ ነበር፡፡ እነ ክብራን፣ እነ ዳጋ፣ እነ ናርጋ፣ እነ ደብረ ማርያም ጣናን ከሞላው ዓሣ መቼ ያተርፋሉ? ይኼው እዚህ ሐይቅ በሌለበት ሐይቅ ተሠርቶ ዓሣ ይመረታል፡፡

የገዳሙ መነኮሳት ከሌሊቱ ዐሥር ሰዓት ለጸሎት የሰበሰባሉ፡፡ እስከ ጠዋቱ ሦስት ሰዓት ጸሎቱ ይቀጥላል፡፡ ከሦስት ሰዓት በኋላ የሥራ ሰዓት ነው፡፡ ገዳሙን ያቀኑት መታ አል ምስኪን ዘመናዊ አሠራሩን ከአውሮፓ ምናኔያዊ ሕይወቱን ከኢትዮጵያ ወስደው ማዋሐዳቸው ይነገራል፡፡ በገዳመ አስቄጥስ በልዩ የምናኔ ሕይወት ይኖሩ ከነበሩት ከኢትዮጵያዊ ገብረ ክርስቶስ (አብዱል መሲሕ) ጥንታዊውን የምንኩስና ሕይወት ወስደዋል፡፡

አባ መታ በአንዳንድ የግብጽ ገዳማት እና አብያተ ክርስቲያናት በሚያዩት የቅብጠት ሕይወት ያዝኑ ነበር፡፡ «ምናኔን ኢትዮጵያ ሄደን መማር አለብን፡፡ አሠራርን ደግሞ እነርሱ እዚህ መጥተው መማር አለባቸው፡፡ እኛም ስንፍናቸውን እነርሱም ቅብጠታችንን ከወረሱ ግን አደጋ ነው» ይሉ ነበር ይባላል፡፡

እውነትም ብዙ የግብጽ ገዳማትን ስጎበኝ በታሪክ የምናነበው ጥንታዊው የግብጽ የምናኔ ሕይወት እንጥፍጣፊው ብቻ ይታያል፡፡ እንዲያውም የነ አባ ገብረ ክርስቶስ የምናኔ ሕይወት ነፍስ ባይዘራበት ኖሮ ሁኔታው ከዚህም ይከፋ ነበር፡፡ ገዳማቱ ራሳቸውን እንዲችሉ፣ ያለ ፈቃድ የሚመጣውን ድህነትም እንዲቋቋሙ ማድረጋቸው፤ የአካባቢው ንጽሕና እና የቅርስ አያያዛቸው፣ መነኮሳቱ የዚህን ዓለም ትምህርት ተምረው፣ በተለያየ የመንግሥት ኃላፊነትም ሠርተው ዓለምን የተው መሆናቸው ለኛ ትልቅ ትምህርት ነው፡፡

በተቃራኒው ግን የጸሎት እና የምናኔው ሕይወት የሚገኘው በኛ ገዳማት ነው፡፡ አባ እንጦንስ እና አባ መቃርስ ተመልሰው ቢመጡ ልጆቻቸውን የሚያገኙት ኢትዮጵያ ነው፡፡ አራዊቱን እና አቃርብቱን ሳይፈሩ፣ በእውነተኛ መንፈሳዊ ቆራጥነት በየበረሃው ከመላእክት ጋር ሲነጋገሩ ውለው የሚያድሩ ብዙዎች ናቸው፡፡

ግብጽ ውስጥ ባሕታውያንን ማየት ብርቅ ነው፡፡ የኢትዮጵያ በረሃዎች ግን በባሕታውያን የተሞሉ ናቸው፡፡ ብጹዕ ወቅዱስ አቡነ ሺኖዳ «የተሰወሩ ቅዱሳን በግብጽ አሉን?» ተብለው ሲጠየቁ «ግብጽ ውስጥ እኛ የማናውቃቸው የተሠወሩ አባቶች የሉም፡፡ ይኖራሉ ብዬ የማምነው ኢትዮጵያ ውስጥ ነው» ብለው መልሰዋል፡፡

ከግቢው ተሳልመን ስንወጣ እኛ ኢትዮጵያውያን ይህንን ዓለም የሚቀናበትን ያልተለወጠ መንፈሳዊነት ጠብቀን ገዳሞቻችንን የምናለማው መቼ ይሆን? እንል ነበር፡፡ «በገዳሞቻችን ጎብኝዎች እየዘለሉ ወደ መናንያን በኣት መግባታቸውን የሚያቆሙት መቼ ይሆን? የዓለማውያን እና የመናንያን ድንበር የሚለየው መቼ ይሆን? ለሱባኤ የሚሄዱ ምእመናን ተገቢ ማረፊያ አግኝተው፤ የመናንያኑን በኣት ሳይረብሹ ነገር ግን ተገቢውን አገልግሎት አግኝተው የሚመጡበት ዘመን መቼ ይሆን?» እንል ነበር፡፡

ቁጭት ብቻ ሆነ፡፡