ለክለብ ወይስ ለብሔራዊ ቡድን

ብዙ ሰዎች ኢትዮጵያ በተባለች ከእንጨት በተሠራች መርከብ ይጓዛሉ፡፡ ሰዎቹ ለብዙ ሰዓታት በአንዳች ነገር ሲከራከሩ ቆዩ፡፡ በመጨረሻ አንድ ካህን ተነሡና ከመርከቧ እንጨት ማውለቅ ጀመሩ፡፡ ሌሎቹ ሰዎች ምንም አላሏቸውም፡፡ እየተመላለሱ ከመርከቧ እየነቀሉ እንጨት በመውሰድ ቤተ ክርስቲያን መሥራት ቀጠሉ፡፡ አንድ ሼህም ብዲግ ብለው ተነሡና ከመርከቧ እንጨት መንቀል ጀመሩ፡፡ እየተመላለሱ እንጨቱን ወሰዱ፡፡ የጨረቃ ምልክት ካደረጉበት በኋላ መስጊድ መሥራት ቀጠሉ፡፡

በመርከቧ ውስጥ ካሉት ተሳፋሪዎች መካከል ሰኞ ዕለት የተወለዱት ተሰባሰቡና አንድ ቦታ ተቀመጡ፡፡ ይህንን ሲያዩ ማክሰኞም፣ ረቡዕም፣ ኀሙስም፣ ዓርብም፣ ቅዳሜም፣ እሑድም የተወለዱት ለየብቻ ተሰባሰቡ፡፡ ከዚያም ሁሉም በየራሱ መጥረቢያ፣ መጋዝ እና መዶሻ እየያዘ ተነሣ፡፡ ሃይ የሚል አልነበረም፡፡ የሚነጋገርም የለም፡፡ የሚመካከርም አልተገኘም፡፡ ሁሉም በየቡድኑ እየተነሣ የመርከቧን እንጨት እየገሸለጠ ወሰደ፡፡ ሁሉም በየጥጉ አንዳች ቤት ይሠራና «የእገሌዎች ቡድን ጽ/ቤት» ብሎ ይለጥፍበታል፡፡

መርከቧ ከግራ እና ከቀኝ ውኃ ማስገባት ጀመረች፡፡ ማንም ግን ከጉዳይ የጣፋት አልነበረም፡፡ ቀጥላም ከሥር ውኃ ማስገባት ያዘች፡፡ ማንም ምንም አልመሰለውም፡፡ ከጥቂት ቆይታ በኋላ መርከብ መሆንዋን የተሳፈሩባት ሰዎች እንኳ እስኪዘነጓት ድረስ ወላለቀች፡፡ ሁሉም የርሱ ቤት የቆመበትን ወለል እየተወ ሌላውን የመርከቧን ክፍል አወላለቀው፡፡ የሐይቁ ውኃ ከመታየት አልፎ መርከቧ ላይ ወጥቶ ይጋልብ ጀመር፡፡

መርከቧን አንድ አድርጎ የያዛት ምሶሶው ተሰብሮ ሐይቁ ውስጥ ገባ፡፡ ቀጥሎ የመርከቧን ካፒቴን የያዘው ክፍል ተነጥሎ ሰመጠ፡፡ ቀስ በቀስ መርከቧ እየተለያየች መጣች፡፡ ከዚያ ደግሞ እያንዳንዱ ቤት ብቻውን መቆም ስላልቻለ ወደ ሐይቁ ወለል መውረድ ጀመረ፡፡ አንዱ ቡድን አንዱን እንዳይረዳው መገናኛው ተቆርጧል፡፡ ያለው አማራጭ አንዱ ሲወድቅ አንዱ ማየት ብቻ ሆነ፡፡ ቤቶቻቸው እየሰመጡ ሲሄዱ በየቡድኑ የተሰባሰቡት ተሳፋሪዎች የቻለ እየዋኘ፤ ያልቻለም እየተገፋ ወደ ዳር ወጣ፡፡

ሁሉም ወደ ባሕሩ ዳር ከወጣ በኋላ ለምን እንዲህ ሆነ? እያለ ማሰብ ጀመረ፡፡ አንድ ሽማግሌ ተነሡና እንዲህ አሉ «ሁላችንም ለራሳችን ብቻ ስናስብ የጋራውን ነገር ተውነው፡፡ በተባበርን ጊዜ አብረን ስንሄድ ነበር፡፡ ለእኔ ብቻ ስንል ግን ሁሉንም ነገር አጣን፡፡ ሁላችንም ለራሳችን የሚያስፈልገንን ማድረጋችንን ነው ያየነው፡፡ በጋራ የሚያስፈልገንን ነገር ማየት አልቻልንም፡፡ እናም ይኼው መርከቧን አጣናት» አሉ ዕንባ በዓየናቸው እየሞላ፡፡

«መርከቧ ኢትዮጵያ ናት» አሉ አንዲት እናት፡፡ «እኛም ኢትዮጵያውያን ነን፡፡ ኢትዮጵያ ከሁላችንም ጥቅም ትበልጣለች፡፡ ከሁላችንም ፍላጎት ትበልጣለች፡፡ ከሁላችንም ድምር ትበልጣለች፡፡ እኛ ግን የየራሳችንን ብቻ ነው የምናየው፡፡ ኢትዮጵያ ከየቤተ እምነቱ ትበልጣለች፡፡ ከየፖለቲካ ፓርቲው ትበልጣለች፡፡ ከየማኅበራቱ ትበልጣለች፣ ከየርእዮተ ዓለሙም ትበልጣለች፡፡ መርከቧ ውስጥ ሁነን የፈለግነውን ማድረግ አንችል ነበር፡፡ መርከቧን አፍርሰን ግን ምንም ማድረግ አልቻልንም፡፡»

«ልክ ነው» አሉ አንድ ካህን ጢማቸውን እያሻሹ፡፡ «የምንፈጥረው ቡድን፣ ማኅበር፣ ፓርቲ፣ ድርጅት፣ ኢትዮጵያን የማይጎዳ መሆኑን ማረጋገጥ አለብን፡፡ የፉክክር ቤት ሳይዘጋ ያድራል ነው የሚባለው፡፡ እምነትን ማራመድ እና ማስፋፋት መልካም ነው፡፡ ነገር ግን ኢትዮጵያን የማይጎዳ መሆን አለበት፡፡ የፖለቲካ ትግል ማድረግ መልካም ነው፡፡ ነገር ግን ኢትዮጵያን የማይጎዳ መሆን አለበት፡፡ አንድ ታሪክ ለንገራችሁማ» አሉ ካህኑ ሁሉም ቁጭ አሉ፡፡

«በአንድ ዘመን በአንድ ሰው ላይ ያሉ ዓይን፣ አፍንጫ፣ አፍ፣ ጆሮ እና እጅ ተጣሉ ይባላል፡፡ ካሁን በኋላ የሚያገናኘን ነገር የለም፤ ስለዚህ በየራሳችን እንኑር ተባባሉ፡፡ ጆሮም ለራሱ ትልቅ ቴፕ ገዛና ምርጥ ምርጥ ሙዚቃ ማዳመጥ ብቻ ሆነ ሥራው፡፡ ዓይንም ለራሱ ዴክ እና ቴሌዥን ገዝቶ ምርጥ ምርጥ ፊልሞች ማየት ጀመረ፡፡ አፍም ዘመናዊ ማስቲካዎች እና ከረሜላዎች ገዝቶ በጣዕማቸው መዝናናት ቀጠለ፡፡ እጅም በፊናው ወርቅ እና ብር እየገዛ ማጌጥ ሆነ፡፡ አፍንጫም በሽቶ ተንበሸበሸ፡፡ ለሦስት ቀናት ያህል በፌሽታ ከኖሩ በኋላ ድካም ድካም ይላቸው ጀመር፡፡

አራተኛው ቀን ላይማ እንኳን ፊልም ማየት፣ እንኳን ሙዚቃ ማዳመጥ፣ እንኳን ሽቶ ማሽተት፣ እንኳን ወርቅ ማንጠልጠል ከዕንቅልፍ ችሎ መነሣትም አቃታቸው፡፡ ዓይን ተስለመለመ፡፡ ጆሮ ዛለ፡፡ አፍ ደረቀ፡፡ እጅ ተዝለፈለፈ፡፡ አፍንጫ ከረደደ፡፡ ምን ይዋጣቸው፡፡

በዚህ ጊዜ ከወደ ታች አንድ ድምፅ ተሰማ፡፡ ያም ሆድ ነበረ፡፡ «እናንተ ሞኞች አፍንጫም ማሽተት፣ ዓይንም ማየት፣ ጆሮም መስማት፣ እጅም መንካት፣ አፍም መብላት የቻላችሁት እኔ ፈጭቼ በማቀርብ ላችሁ ምግብ መሆኑን እንዴት ረሳችሁት፡፡ የየራሳችሁን ጥቅም ብቻ ይዛችሁ ልትኖሩ አትችሉም፡፡ በጋራ የሚያስፈልጋችሁ ነገር አለ፡፡ ሰው ማለት የእናንተ ድምር አይደለም፡፡ ከድምርም በላይ ነው፡፡ በአእምሮ ሳታስቡ፣ በሳንባ ሳትተነፍሱ፣ በጨጓራ ሳትፈጩ፣ በብልቶቻችሁ ሳታስወጡ፣ በልብ ደም ሳትረጩ፣ በነርቭ ሳትገናኙ፣ በየራሳችሁ ብቻ መኖር አትችሉም፡፡» አላቸው፡፡ እኛም እንደዚያው ነን» አሉ ካህኑ፡፡ ሁሉም አጨበጨቡ፡፡

«ይበል ነው ወላሂ» አሉ ሼኩ፡፡ «ምንም እንኳን የተለያየ እምነት ቢኖረን፤ ምንም እንኳን የተለያየ ጎሳ ብንሆን፤ ምንም እንኳን የተለያየ ባህል እና ቋንቋ ቢኖረን፤ በተለያዩ ፓርቲዎች ውስጥም ብንሆን፤ አሸናፊ እና ተሸናፊ፣ ሀብታም እና ድኻ፣ ያገኘ እና ያጣም በንሆን፤ ከሁሉም የምትበልጥ ኢትዮጵያ የምትባል አንዲት ሀገር አለችን፡፡ የምንሠራው ቤት መርከቧን የሚያፈርስ ከሆነ ውጭ ማደራችን ይመረጣል፡፡ ብቻ የየራሳችንን ገመድ ስንስብ ዋናውን ገመድ እንዳንበጥሰው አደራ» አሉ፡፡

«ድንበራውያን እንስሳት /territorial animals/ የሚባሉ እንስሳት አሉ፡፡» አሉ አንድ ምሁር ተነሥተው፡፡ «እነዚህ እንስሳት በአንዳች እነርሱ በሚያውቁት መንገድ አካባቢያቸውን ያጥራሉ፡፡ ታድያ በአንዱ ክልል አንዱ አይገባም፡፡ ገብቶ ከተገኘ ደግሞ እርሱን አያርገኝ፡፡ እኛ እንደዚያ ለንሆን አንችልም፡፡ የራሳችንንም አስከብረን፣ የሌሎችንም አክብረን፤ ተጋግዘን እና ተሰጣጥተን መኖር ካልቻልን፤ ኢትየጵያ የሁላችን ለመሆን ካልቻለች የማናችንም መሆን አትችልም፡፡»

«እኛ ኢትዮጵያውያን ግን እስከ መቼ ነው የእንግሊዝ እግር ኳስ ተጨዋች የምን ሆነው?» አለና አንድ ወጣት ጠየቀ፡፡ ሁሉም ግራ ገብቷቸው ተመለከቱት፡፡ አንዳንዶቹም ኳስ ከማየት ያለፈ ነክተው የማያውቁ ናቸው፡፡ ሌሎቹም ስለ ኳስ ከመስማት ያለፈ አይተው አያውቁም፡፡ አሁን ግን ወጣቱ የእንግሊዝ እግር ኳስ ተጨዋች አደረጋቸው፡፡ አጃኢብ ነው፡፡

«የእንግሊዝ እግር ኳስ ከዋክብት የሆኑ እንግሊዛውያን ዓለምን በጨዋታቸው ያስደምማሉ፡፡ ክለባቸውን ዋንጫ በዋንጫ ያንበሸብሻሉ፡፡ በየቴሌቭዥን ጣቢያው ይታያሉ፡፡ ግን ምን ያደርጋል፤ እንግሊዝ ዋንጫ ከራቃት ዘመናት አለፉ፡፡ ለምን መሰላችሁ፡፡ ተጨዋቾቿ ለክለብ እንጂ ለብሔራዊ ቡድን መጨዋት አይች ሉበትም፡፡

«እና ከኛ ጋር ምን አገናኘው?» አሉ አንዲት እናት፡፡

«አዩ እናቴ እኛም ለክለብ እንጂ ለብሔራዊ ቡድን መጨዋት አንችልበትም፡፡ ለጎሳ፣ ለብሔረሰባችን፣ ለክልላችን፣ ለፓርቲያችን፣ ለድርጅታችን፣ ለቤተ እምነታችን፣ ለመሥሪያ ቤታችን፣ ለቤተሰባችን፣ ካልሆነ በቀር ከፍ አድርገን ነገሮችን በብሔራዊ ጥቅም ደረጃ ለማየት እንቸገራለን፡፡

አንዳንዱ ማንኛውንም ነገር ከክልሉ እና ከጎሳው አንፃር ብቻ ነው የሚያየው፡፡ ስለዚህ የራሱን ክልል እና ጎሳ ለመጥቀም ሲል ሌላው ቢጎዳም ቢጠቀምም፣ ቢከፋውም ቢደሰትም፣ መብቱ ቢነካ ቢከበርም ማናቸውንም ነገር ያደርጋል፡፡ ኢትዮጵያ ስለምትባለው ብሔራዊ ቡድን መጨዋት አይችልበትም፡፡ ሥልጣኑን፣ መሬቱን፣ ሀብቱን፣ ዕድሉን ሁሉ በጎሳው ሰዎች ሲሞላው እርሱ ኢትዮጵያ ውስጥ ሌሎች ያሉ አይመስለውም፡፡ እርሱ በክለቡ ውስጥ ሆኖ ከሌሎች ክለቦች ጋር መጋጠምን እንጂ በሌሎች ክለቦች ውስጥ ካሉ ተጨዋቾች ጋር አንድ ብሔራዊ ቡድን ውስጥ መጨዋትን አያስበውም፣ አይጥመውምም፡፡

ዕድል ገጥሞት ለብሔራዊ ቡድን ከተመረጠ እንኳን በብሔራዊ ቡድን ውስጥ ለክለብ ሲጫወት ታዩታላችሁ፡፡ የሚያቀብለው ለክለቡ ልጅ፣ ጎል ከገባ የሚጨፍረው ከክለቡ ልጅ ጋር፣ የሚቀራረበው ከክለቡ ልጅ ጋር ብቻ ነው፡፡ የክለቡ ልጅ ጎል ካላገባ ጎል ሳይ ገባ ቢቀር ይሻለዋል፡፡

ለብሔራዊ ቡድኑ ሲጫወት እግሩን እየተጠነቀቀ ነው፡፡ የሚገርመው ነገር ግን የራሱን እግር የሚጠነቀቀውን ያህል የሌሎችን እግር አይጠነቀቅም፡፡ በብሔራዊ ቡድኑ ውስጥ የሚገኙ የሌላ ክለብ ተጨዋ ቾችን እግር ለመሥበር ቀዳሚው እርሱ ነው፡፡

እስኪ የየቤተ እምነቱ ሰዎች ራሳችሁ ተናገሩ፡፡ ለመሆኑ ሁላችሁም ለብሔራዊ ቡድን መጨዋት ትችላላችሁ? አሉ በሚገባ መጨዋት የሚችሉ፡፡ ግን ሁላችሁም አይደላችሁም፡፡ እውነት ከየቤተ እምነቱ አጀንዳ የዘለለ ሊያገናኛችሁ የሚችል ሀገራዊ ጉዳይ የለም? በአንዱ ክለብ ታቅፋችሁ ከሌላው ክለብ ጋር መጋጠም እንጂ በሌሎች ክለቦች ከሚገኙ ተጨዋቾች ጋር በብሔራዊ ቡድን ደረጃ መጨዋት ትችላላችሁ?

እናንተ አንድ ብሔራዊ ቡድን መሥርታችሁ በዚህች ሀገር ብልጽግና፣ ዕድገት፣ ዲሞክራሲ፣ ሰላም፣ አንድነት፣ ተከባብሮ እና ተፈቃቅዶ መኖር፣ ብሔራዊ መግባባት፣ ዕርቅ እና ይቅርታ እንዳይሰፍን ከሚጥሩ ኃይሎች ጋር ለምን አትጋጠሙም?

ለመሆኑ ፓርቲዎቻችን በብሔራዊ ደረጃ መጨዋት አይችሉም? ለክለባቸው ብቻ ነው የሚጫወቱት? ለእነርሱ የፖለቲካ ክለብ ከተመቸ እና ጥቅም ካስገኘ ሀገር ብትጎዳ፣ ዋንጫ ብታጣ ግድ የሌላቸው እኮ ሞልተዋል፡፡ ለመሆኑ መቼ ነው የኛ ሀገር ፓርቲዎች በሚያግባባቸው ነገር ብሔራዊ ቡድን መሥርተው ለብሔራዊ ጥቅም በዓለም ዋንጫ ላይ የሚጫወቱት፡፡

ኢትዮጵያ የአፍሪካ እግር ኳስ መሥራች ሆና ከአፍሪካ ዋንጫ የጠፋችው ለምን ይመስላችኋል? የፌዴሬሽን ሰዎቻችን ለክለባቸው እንጂ ለብሔራዊ ቡድን መጨዋት አይችሉማ፡፡ የሊግ ኮሚቴ የመያውቀው፣ ያልተመዘገበ፣ ሲጫወት በግልጽ የማይታይ የጥቅም ክለብ አላቸው፡፡ በብሔራዊ ደረጃ ስለሚያድገው እግር ኳስ ሳይሆን በዚህ ክለባቸው ደረጃ ስለሚያገኙት ጥቅም ነው የሚያስቡት፡፡

አሁን አሁንማ እግር ኳሳችን ብቻ ሳይሆን ሩጫችንም ክለባዊ እየሆነ ነው፡፡ ሁሉም ስለ መሪ እና ተመሪው፣ ሠልጣኝ እና አሠልጣኙ፣ ቡድን መሪው እና የፌዴሬሽን ኃላፊው ለየራሱ ክለብ ብቻ ነው የሚያስበው፡፡ እናም ከጥቂት ጊዜ በኋላ የኢትዮጵያ ብሔራዊ አትሌቲክስ የሚባል ይጠፋ ይሆናል፡፡ «በድሮ ጊዜ ኃይሌ፣ ቀነኒሳ፣ ደራርቱ፣ መሠረት፣ ጥሩነሽ የሚባሉ ሯጮች ነበሩ» ብለን ለልጆቻችን ተረት የምንነግርበት ዘመን እየመጣ ነው፡

እናንተ ብቻ አይደላችሁም እኛም ክለባውያን ነን፡፡ አታዩንም ቆሻሻ ከቤት አውጥተን ደጃችን ላይ ስንደፋ? ለመንደራችን ግድ የለንም ዋናው ቤታችን ነው ማለታችን እኮ ነው፡፡ ወደ መንደሩ የሚያስገባውን መንገድ አጥራችንን እያሰፋን እያሰፋን ያጠበብነውኮ ክለባውያን ስለሆንን ነው፡፡

«አሁንም መርከቧን የጎዳት ይህ ክለባዊ አመለካከት ነው፡፡ ሌላ አይደለም» ሲል ሁሉም ሳያስቡት አንድ ላይ «ትፍትፍ ከዓይን ያውጣህ» አሉት፡፡

እናም የነቃቀሉትን እንጨት እየመለሱ፤ ሌላም እያስገቡ፤ መርከቢቱን ከበፊቱ በተሻለ መልኩ ሊሠሯት ተነሡ፡፡

© ይህ ጽሑፍ በሮዝ አሳታሚ ኃ.የተወሰነ የግ.ማ በሚታተመው “አዲስ ጉዳይ” መጽሔት ላይ ያወጣኹት ነው። ጽሑፎቹን በድጋሚ በመጽሔት፣ በጋዜጣ ወይም በተመሳሳይ የሕትመት ውጤት ላይ ማተም አይገባም።