እነሆ አንድ ዓመት ሆነ

ይህ ጦማር (ብሎግ) አንድ ብሎ ከጀመረ እነሆ ዛሬ አንድ ዓመት ሆነ፡፡ march 22 ቀን 2010 ዓም በምድረ አሜሪካ ነበረ ይህ ጦማር የተፈጠረው፡፡ ከባለቤቴ ከጽሉ ጌች ጋር ከወር በፊት መከርን፡፡ ከወዳጄ ከኤፍሬም እሸቴ ጋር ቁጭ ብለን ሂደቶቹን ጨረስን፡፡ በዋሽንግተን ዲሲ እና አካባቢው ሀገረ ስብከት መንበረ ጵጵስና ቁጭ ብዬ የመጀመርያዎቹን ጽሑፎች ለቀቅኩ፡፡

እነሆ እስከ ዛሬ 164 ጽሑፎች ቀርበዋል፡፡ ከ75 ሀገሮች በላይ የሚገኙ አማርኛ አንባብያን ያነብቡታል፡፡ ከሁለት ወር በፊት የወሩ አንባብያን ብዛት 100000 ደርሷል፡፡

ለዛሬ በዓሉን በማስመልከት ዐሉላ ጥላሁን በተባ ብዕሩ፣ ጠንከር ባለ አማርኛ የጻፈውን ላካፍላችሁ፡፡

                 

ዝክረ ‹‹የዳንኤል ዕይታዎች››

 ጥቂት ስለ ጡመራ (Blogging)

እ.አ.አ ከ1990ዎቹ አጋማሽ አንሥቶ ሉላዊውን የኮምፒዩተር ትይይዝ መሠረት አድርጎ በተስፋፋው የኢንተርኔት አብዮት አውራ ጎዳናነት ከተዘረጉት የመካነ ድር ማንሸራሸቻ መንገዶች አንዱ ‹‹Web blogging›› ወይም በአጭሩ ‹‹Blogging››  ነው፡፡

‹‹Blogging›› ግለሰቦች ወይም በአንድ የወል ፍላጎት ዙሪያ የተሰባሰቡ ቡድኖች በመዋዕለ ሕይወታቸው የታዘቧቸውን ገጠመኞች እንዲሁም በሀገራዊ እና ዓለም አቀፋዊ ጉዳዮች ዙሪያ ያላቸውን ዕይታ እና ትንታኔ በጽሑፍ ከሽነው፣ በድምፅ እና ምስል አሳምረው ከአስተያየት ጋራ በመቀመር ሐሳባቸውን እና ስሜታቸውን ከሚያካፍሉባቸው ኮምፒዩተር - ተከል - ፍናዋት (Multimedia) አንድ ዘውግ (Online Publishing genre) ነው፡፡

‹‹Blogging›› በባጁት የብዙኀን መገናኛዎች በሚተላለፉ ዘገባዎች እና ዝግጅቶች ላይ ትችቶች፣ ሒሦች የሚቀርብበት በመሆኑ እንደ አማራጭ የመረጃ ምንጭ ያገለግላል፤ ለአንዳንድ ኩባንያዎችም አዲስ የምርት እና የአገልግሎት ዐይነቶችን እና ሐሳቦችን አስመልክቶ ኢ-ወጋዊ ውይይት የሚካሄድበት መድረክ ነው፡፡ የ‹‹Blogging›› አዘጋጆች ‹‹Bloggers›› የዝግጅታቸው ውጤትም ‹‹Blog›› ይባላል፡፡

በዓለም አቀፍ ደረጃ የ‹‹Blogging›› ቋንቋ በአመዛኙ እንግሊዝኛ ቢሆንም ከቅርብ ዓመታት ወዲህ አማርኛ ከዚህ የመካነ ድር ቋንቋዎች ቤተኛ መሆኑ እየተለመደ መጥቷል፡፡ ከአራት ዓመት በፊት የተጀመረው ደጀ ሰላም የተሰኘው ገጸ ድር ‹‹Blogging››ን «ጡመራ»  በሚለው የግእዝ ቃል ፈቶታል፡፡

በከሳቴ ብርሃን መዝገበ ቃላት ጦመረ የሚለው ግስ ደብዳቤ ጻፈ በሚል ተተርጉሟል፤ አለቃ ኪዳነ ወልድም ባለ ቅኔዎች ጦመረ - ጣፈ ብለው እንደሚገሱ ከዚህም ጦማርን እንደ ሚያወጡ በትርጉሙም መጽሐፍ፣ ደብዳቤ፣ ክታብ፤ የመልእክት እና የትእዛዝ የሰላምታ ቃል ያለበት፤ ካገር ወዳገር በፖስታ የሚላክ በሰው እጅ የሚሰደድ መሆኑን አብራርተዋል (መጽሐፈ ሰዋስው ወግስ ወመዝገበ ቃላት ሐዲስ፣ ገጽ 496)፡፡

ቁም ነገሩ ከጽሕፈት እና ከመልእክት መተላለፍ ጋራ የተያያዘ በመሆኑ የመረጃ ማሠራጫ ቴክኖሎጂ ሲስፋፋ በሥነ ጽሑፋዊ የመፍጠር ፈቃድ(poetic license) ‹‹Blogging›› ጡመራ፣ ‹‹Blog›› ጦማር፣ ‹‹Bloggers›› ጦማሪያን ቢባል ጸያፍ የሚያሰኝ አይመስልም፡፡

ዳንኤል ክብረት በአማርኛ ቋንቋ የግል ወጎቻቸውን እና ጥናታዊ ዕይታዎቻቸውን፣ ማኅበራዊ ትዝብቶቻቸውን እና መንፈሳዊ ምክሮቻቸውን መጦመር ከጀመሩ ጦማርያን አንዱ ነው፡፡ ዳንኤል ‹‹ዛቲ ጦማር ትበጽሕ›› ብሎ ሥነ ጽሑፋዊ ምርቱን ‹‹ይድረስ ለኲሉ ዓለም›› ካለ አነሆ አንድ ዓመት ሊደፍን ነው - መጋቢት 13 ቀን 2003 ዓ.ም፤ ማርች 22 ቀን 2011፡፡

ጦማሪው ‹‹የዳንኤል ዕይታዎች›› በሚል በሰየመው ጦማሩ ላይ በአንድ ዓመት ውስጥ በጦመራቸው ጦማራት ስላስጨበጣቸው ቁም ነገሮች እና ተያያዥ ጉዳዮች ከጦማሩ ተደራሽ ቤተ ሰዎቹ ጋራ አንደኛ ዓመቱን ሊዘክረው ተሰናድቷል፡፡

 ለመሆኑ የጦማሩ ትኩረት እና ይዘት ምንድር ነው? የአንድ ዓመት ክንውኑ ምን ያህል ነው? ያስገኛቸው ውጤቶች እና የወደፊት ዕቅዱስ ምን ይመስላል?

ጦማሩን የመጀመር መግፍኤ

ላለፉት ዐሥራ አምስት ዓመታት በሥነ ጽሑፉ ዓለም በመቆየት 13 መጻሕፍትን በግሉ፣ 2 መጻሕፍትን ከሌሎች ጋራ ለኅትመት ያበቃው፣ በተለያዩ ዘውጎች የተቃኙ በመቶዎች የሚቆጠሩ መጣጥፎችን በጋዜጦች እና መጽሔቶች ላይ ያበረከተው፣ በኅትመት ውጤቶች ማኔጅመንት የብዙኀን መገናኛ አመራር ልምድን ያዳበረው ዳንኤል ክብረት ‹‹የፊደል ባለቤት እና የዘመናት የጽሑፍ ታሪክ ያለው ሕዝብ ከሐሜት ልማድ ተላቅቆ በጉዳዮች /ሐሳቦች/ ላይ በአደባባይ የሚወያይበትን መድረክ ማመቻቸት ለዚህም ፈሩን በማሳየት አገርን በቀና ልብ ማገልገል›› ለጡመራ እንዳነሣሣው ይገልጻል፡፡

የመጦመርያ ጊዜ፣ የጦማሩ ትኩረት እና የጡመራው ይዘት

‹‹የዳንኤል ዕይታዎች›› ሦስተኛ ወሩን በቆጠረበት ወቅት ጦማሪው እንዳሰፈረው በየቀኑ ቢያንስ ሁለት ሰዓታትን በጡመራ ተግባር ላይ ያሳልፋል፤ በዚህም መጀመሪያ ላይ በየሳምንቱ ሁለት ጊዜ በኋላም ትኩረቱን በማስፋት በየሳምንቱ አራት ጊዜ እንደሚጦምር ገልጧል፡፡

 ጦማሩ «ከመንፈሳዊው ዓለም» ፣ «ጥናታዊ ጽሑፎች»፣ «ወግ» ከቅርብ ጊዜ ወዲህም «የጉዞ ማስታወሻ»፣ «ለቤተ መጻሕፍትዎ» እና «ልዩ ልዩ» በተሰኙ ዓምዶች የሥነ ጽሑፍ ሥራዎች ይጦመሩበታል፡፡

ወግ - ጦማሪው ከቤተሰብ እስከ ኅብረተሰብ፣ ከመኖሪያ መንደሩ እስከ ዓለም አቀፍ በሚያካልሉ ማኅበራዊ ጉዳዮች ላይ በማተኮር ትዝብቱን እና ሒሱን ያንጸባርቅበታል፡፡

በወቅታዊ እና አነጋጋሪ ጉዳዮች ላይ በማተኮር ዕወቀት እና መረጃ የሚያስጨብጥ ጦማር በየሳምንቱ ማክሰኞ በጥናታዊ ጽሑፍ መልክ ይጦመራል፡፡ በመላዋ ኢትዮጵያም ይሁን በባሕር ማዶ ጉዞን የኑሮው አንድ አካል ያደረገው ጦማሪው ከደረስጌ ማርያም እስከ ባለ ራእይዋ ግሪካዊ ደሴት ፍጥሞ ድረስ፤

 እንዲያም ሲል ከመካከለኛው ምሥራቅ እስከ ዩናይትድ ስቴትስ ኦፍ አሜሪካ በርካታ ግዛቶች በመዘዋወር ስላደረጋቸው ዑደቶች የከተበልን፣ ወደፊትም የመንገደኛ ዘገባውን የሚተውልን በጉዞ ማስታወሻ ነው፡፡

ጦማሩን ለመጀመር ጦማሪው ተነሣሽነት ከወሰደባቸው ምክንያቶች አንዱ የሆነውን «የአደባባይ ውይይት ባህል ለማዳበር» የንባብ ልምድ ወሳኝ በመሆኑ «ለቤተ መጻሕፍትዎ» በተሰኘው ዓምድ በየሳምንቱ ቅዳሜ የተለያዩ ጸሐፍትን ሥራዎች በመዳሰስ ለተጦማሪዎች ያስተዋውቃል፡፡

ወግ - ብዙ ተከታታዮች ያሉት የጦማሩ ክፍል ሲሆን ‹‹ሰው በቁሙ ለምን ሐውልት ይሠራል?››፣ ይምርሃነ ክርስቶስ የተሠወረ ሥልጣኔያችን፣ ለምጣዱ ሲባል፣ የኔ ጀግና፣ ባልን ማን ፈጠረው? ዝምታ ወርቅ አይደለም፣ ተሳቢ፣ ሀገር እንወዳለን፣ የዓለም ዋንጫ በኢትዮጵያ፣ የአንድ አባት ምክር፣ ባሕር ዛፍ፣ ቅኝ አልተገዛንም፣ አንድነት ይቅርብን፣ ማኅሌት እና መክፈልት፣ ከቺሊ ሰማይ ሥር በሚል ርእስ የተጦመሩት ጦማራት እስከ አሁን ባለመቋረጥ በከፍተኛ ደረጃ የሚነበቡ እና አስተያየት የሚሰጥባቸው ሆነዋል፡፡ ጦማሩ ከተጀ መረበት ከ2002 ዓ.ም መጋቢት ወር አጋማሽ እስከ ዛሬ ድረስ በሁሉም የዝግጅት መስኮች በአጠቃላይ 159 ጦማራት ተጦምረዋል፡፡

የጦማሩ ተደራሾች

ጡመራ ከመገናኛ(ሚዲያ) ባሕርይው አኳያ በሺሕ፣ እልፍ ወይም አእላፋት መካከል ታስቦ የሚደረግ አይደለም፡፡ ስቴፈን ግላንዜር የተባለ የጡመራ ሥርዐት ባለሞያ በውል እንደ ገለጸው፣ ‹‹ሚልዮኖችን ለመድረስ ከሻትህ በቴሌቪዥን ማስታወቂያ ታስነግራለህ፤ አንድ ሰው ብቻ ለማግኘት ከፈለግህ ትመይልለታለህ -ኢሜይል ትጠቀማለህ፤ ወይም ስልክ ትደውላለህ፤ ከአምስት እስከ 500 ያሉ ሰዎችን ለማግኘት ግን ኢ- ጦማር (ጡመራ) ዐይነተኛው መገናኛ ነው፤›› ማለቱ ተዘግቧል(Encarta ® 2008).

ምስጋና እንደ ጎጉል ላሉት የኢንተርኔት አሳሾች ይሁንና ‹‹የዳንኤል ዕይታዎች››ን የመሳሰሉት መጦመሪያዎች ግን ይህን ገደብ የተሻገሩት ጡመራቸውን በወጠኑባቸው ሳምንታት ውስጥ ነበር፡፡

እስከ አሁን ባለው ሂደት ‹‹የዳንኤል እይታዎች›› በሰባቱ አህጉር በሚገኙ 75 የዓለም አገሮች ነዋሪዎች የሆኑ በሳምንት ከ25‚000 በላይ በወር ደግሞ ከ100‚ 000 በላይ አንባቢዎችን እና ተከታታዮችን ለማትረፍ ችሏል፡፡ ይህም ጦማሩ በወረቀት እየታተመ፣ ዳወንሎድ እየተደረገ፣ በሬዲዮ፣ በኢ-ሜይል፣ በፌስቡክ፣ በፖስታ፣ በጋዜጣ እና በመጽሔት እየታተመ የሚሰራጭላቸውን ሰዎች ሳይጨምር ነው፡፡

ኢ-ጦማሩ ‹‹ትብጻሕ ለክሙ›› ከተባለላቸው እና ገጸ ድሩን ከሚከታተሉቱ አማርኛ አንባቢ ቤተ ሰዎች መካከል የኢትዮጵያ አንባብያን ቅድሚያውን ይይዛሉ፤ የአሜሪካዎቹ ይከተላሉ፤ ካናዳዎችም ከኖርዌይ ቀጥለው አራተኞች ናቸው፡፡ ከአውሮፓ ጀርመን፣ እንግሊዝ፣ ፊንላንድ፣ ጣልያን፣ ሆላንድ፣ ቤልጅየም፣ ግሪክ እና ቱርክ በተከታታይ ያለውን ቁጥር ይዘዋል፡፡

ከአፍሪካ ናይጄሪያ፣ ኬንያ (ካኩማ የስደተኞች ካምፕን ጨምሮ)፣ ሱዳን፣ ዑጋንዳ፣ ደቡብ አፍሪካ፣ ቦትስዋና፣ ብሩንዲ፣ አንጎላ እና ኤርትራ ብዙ አንባብያንን አበርክተዋል፡፡ ከመካከ ለኛው ምሥራቅ የተባበሩት ዓረብ ኤምሬትስ፣ የመን፣ ባሕሬን፣ ኳታር እና ሊባኖስ፤ ከእስያም ሕንድ፣ ታይዋን፣ ማሌዥያ½ ኢንዶኔዥያ፣ ጃፓን እና ደቡብ ኮርያ ከፍተኛ አንባ ብያን የሚገኙባቸው ናቸው፡፡ ከላቲን አሜሪካ ደግሞ ዶሚኒካን ሪፓብሊክ እና ኢኳዶር ተጠቃሾች ናቸው፡፡ ከኦሺኒያ አገሮችም አውስትራልያ እና ኒውዝላንድ ከፍተኛ ቁጥር አስመዝግበዋል፡፡

ከእኒህም መካከል ጦማሩ በኤርትራ ለሚገኙ አንባብያን፣ በሳዑዲ ዓረቢያ ለሚኖሩ ኢትዮጵያውን፣ በአፍጋኒስታን እና በኢራቅ በፀረ ሽብር ዘመቻው ለተሰማሩ የአሜሪካ ጦር ሠራዊት አባሎች የሆኑ ትውልደ ኢትዮጵያውያን መድረሱ፣ እነርሱ የሚሰጡት አስተያየት የጦማ ሪውን ልብ በሐሤት ይሞላዋል፡፡

ኢትዮጵያውያን yl#M tBlW b¸gmt$ÆcW እንደ ሰሎሞን ደሴቶች፣ በርማ፣ ቺሊ፣ ሞንጎልያ፣ ፔሩ እና ፊሊፕንስ ባሉት አገሮች ባፈራቸው አድማሳዊ አንባቢዎቹ ደግሞ ይደነቃል፡፡

የጦማሩ ፍሬዎች

የ‹‹ዳንኤል ዕይታዎች›› በሚያነሣቸው ጉዳዮች ዙሪያ በሀገር ውስጥ በአዲስ አበባ፣ በድሬዳዋ፣ በውጭም በናይጄሪያ እና በሎንዶን የውይይት ክበቦች ተከፍተዋል፡፡ በትዳራቸው በገባው ነፋስ ለመለያየት የደረሱ ባል እና ሚስት ዕርቀ ሰላም አውርደው ቤታቸውን ከማፍረስ አድነዋል፡፡ «ጦመረ» ቅሉ አገናኘ፣ አንድ አደረገ፣ አጣመረ ማለትም አይዶል!!

በከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ለፒ.ኤች.ዲ ጥናት የወጠኑበትን ርእሰ ጉዳይ ለሀገር በሚጠ ቅምበት አገባብ የቀየሩ እና ያሻሻሉ ተመራማሪዎችም እንዳሉ ታውቋል፡፡ ‹‹ሻካራ እጆች›› የሚለውን ጦማር ካነበበ በኋላ ወዳስቀየማቸው ወላጅ እናቱ ተመልሶ የእጃቸውን መዳፍ አገላብጦ የተመለከተው ልጅ ወደ ልቡ ተመልሶ ይቅርታ መጠየቁን በጸጸት ተናግሯል፡፡

በጦማሪው የጉዞ ማስታወሻ ለተግባራዊ ርምጃ መነሣሣት የተፈጠረባቸው አጋጣሚዎችም ታይተዋል፡፡ ለአብነት ያህል በሰሜን ጎንደር ዞን ስለምትገኘው ታሪካዊቷ ደረስጌ ማርያም በአራት ተከታታይ ክፍል ባቀረበው የጉዞ ማስታወሻው የዞኑ አስተዳደር የቅርስ ማስቀመጫ ሙዚየም ለማስገንባት፣ በካናዳ የሚገኙ በጎ አድራጊዎችም ቅርስ በጧፍ መብራት ለሚጎበኝባት ለጎንደር ቁስቋም ማርያም ጄኔሬተር ለመግዛት በመዘጋጀት ላይ መሆናቸው ታውቋል፡፡

በአዘዞ የጠፉትን ቅርሶች በተመለከተ የሚመለተው የክልሉ መንግሥት አካል ትኩረት ሰጥቶ ጉዳዩን በመከታተል ላይ ይገኛል፡፡

በመጪው ጊዜ

ከጡመራ መድረክ ፈጣንነት፣ አካላይነት እና አካታችነት አኳያ በአንድ ዓመት ውስጥ ከደቃይቅ ጀምሮ ባሉት የጊዜ መለኪያዎች ብዙ ለመከወን እንደሚቻል እሙን ነው፡፡ በመሆኑም በቀጣይ በአመዛኙ በፊደላት ተቀናብሮ በጽሑፍ የሚቀርበውን ጡመራ በድምፅ ቀምሮ በምጥን ሬዲዮ(ኦዲዮ)፣ በቪዲዮ አሳምሮ በዩ-ቲዩብ ለማቅረብ የፕሮግራም ቀረጻ በመደረግ ላይ ይገኛል፡፡

ምስል እና ድምፅ ለመጫን ያለውን የትይይዝ(Network) ቅልጥፍና ተግዳሮት በመቋቋም በጽሑፍ የሚቀርበውን ጦማር ተቀምጦ ለማንበብ ጊዜ ለሚያጥራቸው እና ማየት ለተሣናቸው ወገኖች ምቹ የክትትል እና ተሳትፎ ዕድል ይፈጥርላቸዋል ተብሎ ይታመናል፡፡

‹‹የዳንኤል ዕይታዎች›› አንደኛ ዓመት

ጦማሩን ‹‹ከሚተርፋቸው እንደሚሰጡት ባለጸጎች ሳይሆን በመጽሐፍ ቅዱስ ምጽዋቷ በክርስቶስ ከተመሰገነላት መበለት እንደ አንዱ በመቁጠር የሚጽናናው›› ጦማሪው ዳንኤል ክብረት በቀጣይ ያለፈውን በመገምገም ለመጪው በሰፊው ለመሥራት አቅጣጫ የሚይዝበትን የውይይት መድረክ በሀገር ውስጥ በአዲስ አበባ፣ በውጭም በአሜሪካ - ዋሽንግተን ዲሲ አዘጋጅቷል፡፡ ይኸውም ጡመራው የተጀመረበት አንደኛ ዓመት የሚከበርበት ይሆናል፡፡

የጦማሩን ትኩረት፣ ይዘት እና አቀራረብ የተመለከቱ äÃêE ሒሳዊ የፓናል ውይይቶች፣ በታዋቂ ሰዎች የሚቀርቡ የጽሑፍ ንባቦች፣ እንዲሁም ሀገርኛ ዘይቤ የያዙ የዜማ ዝግጅቶች የዝክረ ጦማሩ ዋነኛ መሰናዶዎች ይሆናሉ፡፡

ዝግጅቱ በጦማሩ ላይ በወጣው ማስታወቂያ መሠረት እስከ የካቲት 30 ቀን 2003 ዓ.ም ድረስ በኢሜይል የተመዘገቡ ተከታታዮች፣ ጥሪ የተደረገላቸው ምሁራን እና ታዋቂ ሰዎች በተገኙበት መጋቢት.18 ቀን 2003 ዓ.ም በአኩስም ሆቴል አዳራሽ ይካሄዳል፡፡