ኤልዛቤል ከታሪክ አንድ ገጽ

ታሪክ ራሱን ይደግማል ይባላል፡፡ በቅዱሳት መጻሕፍት የተጻፉ ምሳሌዎች በአንድ ወቅት ብቻ ተፈጽመው የቀሩ ታሪኮች አይደሉም፡፡ በቤተ ክርስቲያን ታሪክ ውስጥ በየዘመናቱ የሚከሰቱ የቤተ ክርስቲያን ጉዞ አካላት ናቸው፡፡ እነዚህ ለክፉም ሆነ ለበጎ ምሳሌ ሆነው የተጻፉ ታሪኮች፣ ቤተ ክርስቲያንን የመከራ እና የደስታ ዘመናት ተከትለው ይፈጸማሉ፡፡ የዮሐንስ ራእይን ለመተርጎም ከተጻፉ ከግሪክ እና ሶርያ የጥንታውያን መዛግብት ያገኘሁትን ይህንን ትርጓሜ እስኪ ተመልከቱት፡፡

ነገር ግን አንተን የምነቅፍበት ነገር አለኝ፡፡ ሳትሆን ራስዋን ነቢይት ነኝ የምትለውን አገልጋዮቼንም ለጣዖት የተሠዋውን እንዲበሉ እና እንዲሴስኑ የምታስተምረውንና የምታስተውን ያችን ሴት ኤልዛቤልን ዝም ብለሃታልና (ራእይ 2÷20)

ኤልዛቤል ማናት?

በብሉይ ኪዳን

በብሉይ ኪዳን የአክአብ ሚስት፣ የሲዶናዊው የኤትበኣል ልጅ ናት (1ኛነገሥ.16-31)፡፡ ባልዋን አክአብን የበኣልን ጣዖት እንዲያመልክና ክፉ ሥራ እነዲሠራ ትገፋፋው የነበረች እርሷ ነች፡፡ በእሥራኤል አምልኮ ባዕድ እንዲስፋፋ ያደረግችና ኤልያስን ያሳደደችው ኤልዛቤል ነበረች፡፡ በቤተ መንግሥቷ አራት መቶ የበኣል፣ አራት መቶ ሃምሳ የአሸራህ ነቢያትን ትመግባቸው ነበር (1ኛ ነገሥ.18-19)፡፡

ባልዋ አክአብ የየዋሑን ሰው የናቡቴን የወይን እርሻ ለመውሰድ አስቦ ናቡቴ ርስቴን አልሸጥም ባለው ጊዜ ተናደደ፡፡ አልዛቤልም ይህንን አይታ ናቡቴን በግፍ አስገደለችው፡፡ እርሻውንም ቀማችው (1ኛ ነገሥ.21÷1-19)፡፡

በሐዲስ ኪዳን

በዮሐንስ ራእይ አልዛቤልን የተጠቀሰችውን የትያጥሮኗን ኤልዛቤል በተመለከተ ለቃውንት ልዩ ልዩ ሐተታ አቅርበዋል፡፡

የመጀመርያው ሐተታ ኤልዛቤል የተባለችው የጳጳሱ ሚስት ናት የሚለው የሶርያን እና የግሪክ ጥንታዊ መዛግብት መሠረት ያደረገው ትርጉም ነው፡፡ በእነዚህ መዛግበት «ሚስትህን ኤልዛቤልን» ይላል፡፡ ይህች የጳጳሱ ሚስት የጥንቷን ኤልዛቤል መንገድ ተከትላ አምልኮ ጣዖትን እና ዝሙትን እያስፋፋች ነገር ግን በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ነግሣ ትኖር ነበር፡፡ በነገራችን ላይ እስከ ሦስተኛው መክዘ መጨረሻ ድረስ ጳጳሳት ሚስት ያገቡ ነበር፡፡

ይህች የጳጳሱ ሚስት ቤተ ክርስቲያኒቱን ተረከበቻት፡፡ ማንኛውም የቤተ ክርስቲያኒቱ ጉዳይ በእርሷ በኩል ብቻ ነበር የሚያልፈው፡፡ ደግሞም ምግባረ ብልሹ እና ሕይወቷ በዝሙት የተነከረ በመሆኑ ምእመናኑን ለሥነ ምግባር ብልሹነት አጋለጠቻቸው፡፡ ወደ ቤተ ክርስቲያኒቱ የሚመጡ አሕዛብም የርሷን ምግባር በማየት «ክርስትናማ እንዲህ ከሆነ» ማለት ጀመሩ፡፡

ሊቀ ጳጳሱ ይህንን ሁሉ ክፉ ሥራ እያዩ በቸልታ ያልፏት ነበር፡፡ የቤተ ክርስቲያኒቱ መደፈር እና የምእመናኑ ሕይወት አላሳሰባቸውም፡፡ በዚህም ምክንያት «ዝም ብለሃታልና» ተብለው ተገሠጹ፡፡

ቅዱስ ኤጲፋንዮስን የመሳሰሉ ሌሎች መተርጉማን ደግሞ በትያጥሮን ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ትኖር የነበረች፣ ክርስቲያን መስላ ጳጳሱን ያታለለችና ብዙ ክርስቲያኖች ከዝሙት ጋር የተቀላቀለውን አምልኮ ባዕድ ችግር የለውም ብለው እንዲቀበሉት ያደረገች ኃይለኛ ሴት ናት ይላሉ፡፡

እንደ ኤጲፋንዮስ ሐተታ ይህች ሴት ሀብታም እና ኃይለኛ፣ በዘመኗም በዘርዋ የምትመካ የልዑላን ቤተሰብ ነበረች፡፡ ክርስቲያን ነኝ ብላ ወደ ቤተ ክርስቲያን ብትጠጋም አምልኮ ባዕዷን እና ዝሙቷን አላቆመችም ነበር፡፡ በዚህ ጠባይዋም ለጳጳሱም ሆነ ለብዙ ምእመናን መሰናከያ ሆነች፡፡

የኤልዛቤል ፍጻሜ

እግዚአብሔር ታጋሽ ነው፡፡ ለሰው የንስሐ ዕድል ሳይሰጥ አይቀጣም፡፡ አሁንም ለዚያች ክፉ ለኤልዛቤል የንስሐ ዕድል ሰጥቷት ነበር፡፡ ነገር ግን አልተጠቀመችበትም፡፡ በመሆኑም የሚመጣባቸውን ቁጣ ነገራቸው፡፡ አስቀድሞ ቅዱስ ጳውሎስ «የእግዚአብሔር ቸርነት ወደ ንስሐ እንዲመራህ ሳታውቅ የቸርነቱንና የመቻሉን፣ የትዕግሥቱንም ባለጠግነት ትንቃለህን? ነገር ግን እንደ ጥንካሬህና ንስሐ እንደማይገባ ልብህ የእግዚአብሔር ቅን ፍርድ በሚገለጥበት በቁጣ ቀን ቁጣን በራስህ ላይ ታከማቻለህ፡፡ እርሱ ለእያንዳንዱ እንደ የሥራው ያስረክበዋል፤ በበጎ ሥራ በመጽናት ምስጋናንና ክብርን፣ የማይጠፋንም ሕይወት ለሚፈልጉ የዘላለምን ሕይወት ይሰጣቸዋል፤ ለዐመፃ በሚታዘዙ እንጂ ለእውነት በማይታዘዙትና በአድመኞች ላይ ግን ቁጣና መቅሰፍት ይሆንባቸዋል» በማለት እንዳስተማረ (ሮሜ 2÷4‒8)፡፡

የብሉይ ኪዳኗ ኤልዛቤል ከስሕተቷ ልትመለስ ባለመቻሏ የኢዩ ሠራዊት በክፉ ሞት እንድትሞት፣ ለቀብርም ሬሳዋ እንዳይገኝ አድርጓታል (2ኛ ነገሥ.9÷30‒37)፡፡ ሰባዎቹ የእርሷ እና የአክዓብ ልጆችም በሰይፍ ተገድለዋል (2ኛ ነገሥ.10÷1‒11)፡፡ በዚሁ አንፃርም የሐዲሷ ኤልዛቤልም «እርሷም ትቀጣለች ልጆቿም ይቀጣሉ» ተብሏል፡፡

እግዚአብሔር ቤተ ክርስቲያንን ከኤልዛቤል ያድናት፡፡